کم شنوایی ناگهانی(Sudden Deafness) چیست؟
همانطور که از این نام پیداست کم شنوایی ناگهانی می تواند ناگهان رخ دهد یا ظرف چند ساعت بروز کند.هنوز مشخص نیست که دقیقا چه چیزی باعث کاهش شنوایی ناگهانی می شود و دنیای علم پزشکی
در جست و جوی راه هایی برای درک بهتر این پدیده است.
اثرات کم شنوایی ناگهانی بسته به سایر عوامل بهداشتی از خفیف تا شدید متغیر است و به طور بالقوه می تواند به یک وضعیت دائمی تبدیل شود. کاهش شنوایی ناگهانی ممکن است همراه با وزوز گوش ایجاد شود. هم زنان و هم مردان به یک اندازه در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند و بیشتر در جوانان و دوران میانسالی مشاهده می‌شود. بیشتر مبتلایان به کم شنوایی ناگهانی اولین بار بعد از بلند شدن از خواب، متوجه سنگینی گوش می‌شوند. گاهی هم افراد ممکن است با قرار دادن گوشی تلفن یا هدفون روی گوش اولین بار تجربه کاهش شنوایی را داشته باشند و گاهی نیز افراد ابتدا صداهای بلند یا وزوز گوش را در گوش خود حس می‌کنند و سپس افت شنوایی اتفاق می‌افتد. توصیه می کنیم که اگر احساس می کنید دچار کم شنوایی ناگهانی شده اید، سریعا به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. پزشک متخصص گوش و حلق و بینی بعد از شرح حال گیری و معاینات اولیه شما را به کلینیک شنوایی شناسی ارجاع می دهد. در کلینیک شنوایی شناسی هم ابتدا شرح حال گیری، معاینات و آزمایشهای شنوایی شناسی شامل ادیومتری و تمپانومتری انجام خواهد شد.در صورت لزوم متخصص شنوایی شناسی آزمایشهای تخصصی تر شنوایی شامل گسیل های صوتی گوش(OAE) ، پاسخه ای برانگیخته ی ساقه مغز(BRA) و الکتروکوکلئو گرافی (ECoG) را هم انجام خواهد داد. نتیج آزمایشهای انجام شده به شما تحویل داده می شود تا به پزشک معالج نشان داده شود و پزشک معالج درمان لازم را انجام دهد.
دلایل
علت دقیق کم شنوایی ناگهانی مشخص نیست. با این وجود ما می دانیم گردش خون در گوش داخلی در هنگام کم شنوایی ناگهانی کاهش می یابد. بنابر این، یک نظریه برای آن استرس است. یک محیط پر فشار یا یک تایم کاری فشرده و سخت و پر از اضطراب می تواند به اختلالات گردش خون منجر شود که به طور بالقوه منجر به کم شنوایی ناگهانی خواهد شد.
سایر علل کم شنوایی ناگهانی عبارتند از:
1-عفونت های ویروسی مثل تبخال یا آبله مرغان
2-تنگی عروق یا اختلالات عروقی
3-اختلالات متابولیکی مثل دیابت یا کلسترول بالا
4-گسیختگی و تخریب ناگهانی پنجره بیضی یا گرد
5-آسیب به نخاع گردنی
6-لخته شدن خون و تجمع پلاکتی بالا
7-انسداد عروق داخلی
8-بیماری های خود ایمنی
9-سابقه ابتلا به اوتیت مدیا یا عفونت گوش
انواع کاهش شنوایی ناگهانی
الف – کم شنوایی ناگهانی ایدیوپاتیک
ایدیوپاتیک به معنای بدون دلیل قابل تشخیص است. این رایج ترین دلیل کم شنوایی ناگهانی است. همچنین معاینات گسترده نمی تواند دلیل آنرا مشخص کند.
ب- کم شنوایی ناگهانی مرتبط با استرس
استرس محرکی مکرر برای کم شنوایی ناگهانی است. بنابر این ضروری است که سطح استرس خود را کاهش دهید تا به اختلالات ناشی از ان دچار نشوید. ورزش منظم می تواند در از بین بردن استرس مفید باشد.
تاریخچه پزشکی شما می تواند نقش مهمی در تشخیص ناگهانی شنوایی داشته باشد و می تواند سرنخ های مهمی داشته باشد که می تواند دلایل احتمالی مشکل شنوایی فعلیتان را را نشان دهد. متخصص شنوایی شناسی با سوالاتی که ازشما می پرسد اطلاعاتی را که نیاز دارد و در تشخیص ضروری و مهم می باشد را بدست می اورد.
علاوه بر سابقه پزشکی شما، آزمایش های شنوایی شناسی کلینیکی و تخصصی،ABR ، OAE وECoG از دیگر تست هایی هستند که متخصص شنوایی شناسی در صورت نیاز و بنابر تشخیص خود از شما می گیرد.
علائم
تینیتوس یا وزوز معمولا اولین علائم کاهش ناگهانی شنوایی هستند. علائم یکباره یا طی چند روز و معمولا در یک گوش بروز می کند و از نظر شدت نیز متفاوت است
گوش درد یک دلیل رایج برای کاهش شنوایی ناگهانی نمی باشد. اگر احساس درد در یک گوش داشتید دلایل متفاوتی دارد و اختلالات و عوارض پزشکی متفاوتی مثل عفونت دارد.
احساس خفگی صدا و گنگ شنیدن صدا یا احساس سرگیجه ممکن است از علامت های کم شنوایی باشد. در بدترین حالت ممکن است ناشنوایی دائمی را تجربه کنید.
شایع ترین علامت های کم شنوایی ناگهانی شامل موارد زیر است:
1-بروز کم شنوایی بدون دلیل قابل تشخیص
2-عدم وجود درد گوش
3-از دست دادن شنوایی فقط در یک گوش
همچنین علاوه بر علائم فوق ممکن است علائمی که در ادامه شرح داده می شود را احساس کنید مثل:
4-سرگیجه
5-از دست دادن احساس در گوش خارجی
6-نا موزونی فشار در دو طرف پرده گوش
7-وزوز
تشخیص
تشخیص کم شنوایی ناگهانی از روش های مختلفی انجام می شود. روش هایی مثل اندازه گیری فشار خون ، آزمایش خون یا اتوسکوپی گوش. همه این روش ها برای بدست اوردن بهترین نتیجه و نزدیک ترین تشخیص انجام می شود. به عنوان مثال متخصص شنوایی شناسی برای بررسی وجود انسداد یا آسیب دیدگی در مجرای گوش از اتوسکوپ استفاده می کند تا بوسیله آن با دقت بتواند داخل مجرای شنوایی شما و پرده ی گوش را بررسی کند. علاوه بر این متخصص شنوایی شناسسی با تست های دیاپازونی میزان طرفی سازی و جهت یابی شما را بررسی می کند . تست های ادیومتری با تون خالص نیز میزان کم شنوایی شما را بدست می دهد و متخصص شنوایی شناسی با توجه به نتایج بدست امده تشخیص می دهد که کم شنوایی شما در حیطه فرکانس های پایین، میانه و یا بالا می باشد.
در صورت تداوم میزان کم شنوایی و درمان ناپذیری آن پس از طی مراحل درمانی توسط پزشک معالج، متخصص شنوایی شناسی به شما استفاده از سمعک را پیشنهاد می کند. سمعک وسیله ای کمک شنوایی است که به افرادی که در شنوایی خود مشکل دارند کمک می کند تا بتوانند به طور موثر تری از صداهای اطرافشان آگاه شوند و در روابط با اعضا خانواده یا سایر افراد شرایط بهتری را تجربه کنند و مشکلی در برقراری روابط اجتماعی خود نداشته باشند. سمعک تنها در کلینیک های شنوایی شناسی تجویز و فروخته می شود.
درمان
درمان کم شنوایی ناگهانی شامل تحریک گردش خون گوش داخلی است. علاوه بر این روش های دیگری برای درمان این عارضه وجود دارد.
داروهای تقویت کننده گردش خون( رئولوژیکی)
در صورت بروز کم شنوایی ناگهانی در شما یعنی گردش خون در گوش داخلی شما کاهش یافته یا مختل می شود. خون گوش داخلی را با مواد مغذی مورد نیاز تامین می کنند. اگر گردش خون به گوش داخلی مهار شده باشد سلول های مویی به طور دائمی آسیب می بینند و ناشنوایی بوجود می آید.
کری ناگهانی جزو موارد اورژانسی محسوب می‌شود به طوری که مبتلایان به کاهش شنوایی بلافاصله باید بعد از مشاهده علائم ذکر شده، به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنند تا به صورت اورژانسی تحت درمان قرار گیرند. در واقع، زمان طلایی برای درمان کری ناگهانی فقط در ۷۲ ساعت اول شروع علائم است. این عارضه نیازی به عمل جراحی ندارد اما درمان دارویی به ویژه در همان ساعت‌های اول تا حد زیادی می‌تواند افت شنوایی را بیماران کم کند. زمانی طلایی درمان به این دلیل اهمیت دارد که هر چه بیمار زودتر تحت درمان قرار گیرد، احتمال بهبود و برگشت کاهش شنوایی او افزایش می‌یابد اما با از دست رفتن زمان و دیرتر مراجعه کردن، شانس درمان را کم می‌کند
مؤثرترین درمانی که می‌توان برای کری ناگهانی مورد استفاده قرار داد، استروئیدها یا همان کورتون‌ها هستند استروئیدها چگونه این عارضه را درمان می‌کند،. دقیقاً مشخص نیست اما در بیمارانی که دچار عفونت، التهاب یا بیماری‌های وابسته به سیستم ایمنی می‌شوند، مؤثر عمل می‌کند. معمولاً در تجویز استروئیدها از مقادیر بالایی استفاده می‌شود که بیمار باید تحت نظر پزشک آن‌ها را مصرف کند. پزشک در طول درمان، به دلیل عوارض استروئیدها، وضعیت بیمار را به‌دقت مورد بررسی قرار می‌دهد و در صورتی که بهبودی مشاهده شود، درمان تا مدتی ادامه پیدا کرده و آهسته‌آهسته آن را قطع می‌کند. در مواردی که درمان‌های دارویی مؤثر نباشند، پزشک در آخرین مرحله، اقدام به تزریق کورتون در داخل گوش (از طریق پرده ی گوش) می‌کند که این درمان هم تا حدودی می‌تواند مؤثر باشد، اما تجویز کورتون خوراکی مهم‌ترین بخش درمان به شمار می‌رود.
معمولاً شنوایی یک سوم بیماران چند روز بعد از شروع درمان به طور کامل به حالت طبیعی برمی‌گردد. کاهش شنوایی در یک سوم دیگر از بیماران به مرور بهبود می‌یابد، اما به شنوایی طبیعی بر نمی گردد. در این میان، یک سوم باقیمانده بیماران هیچ بهبود ی رانشان نمی دهند و کاهش شنوایی در آن‌ها دائمی باقی می ماند. اگرکاهش شنوایی با سرگیجه و کم شنوایی شدید همراه باشد، احتمال بهبودی بیمار به میزان زیادی کاهش می‌یابد. اگر روند بهبودی بیمار از شروع علائم تا شروع بهبودی، طولانی‌تر باشد، احتمال این که بیمار درمان شود، کمتر می‌شود. معمولاً در بیمارانی که طی چند روز به درمان پاسخ می‌دهند، احتمال بهبودی بالاتر است.
کم شنوایی ناگهانی ممکن است منجر به عوارض مختلفی از جمله کم شنوایی مداوم و دائمی یا ناشنوایی کامل شود. یکی دیگر از عوارض طولانی مدت ممکن است ایجاد وزوز گوش باشد که باعث برهم زدن آرامش شما و بد خوابی شود. در صورت صلاحدید پزشک معالج، امروزه راهکارهایی برای درمان و توانبخشی وزوز و ترمیم کم شنوایی با سمعک هم مد نظر می باشد.